HIVI NDIVYO UNAVYOWEZA KUTAJIRIKA-----ANZA HAPO ULIPO.

Utajiri ni kitu ambacho kila mtu anakipenda, kwa sababu fedha ni hitaji muhimu kwenye maisha yetu ya kila siku.

Ila kwenye jamii yoyote ile, ni wachache sana wanaofikia utajiri, kwa sababu wachache hao kuna siri wanazozijua kuhusu fedha na utajiri, ambazo wengi hawazijui.

Je ungependa kuzijua siri hizo ili na wewe uweze kufikia utajiri kwenye maisha yako? Kama jibu ni ndiyo basi kaa hapa, maana umefika mahali sahihi.

Kabla hatujaendelea nikukumbushe kwamba kinachowatofautisha tajiri na masikini siyo umri, kuna matajiri vijana na wazee, na wapo masikini vijana na wazee.

Na wala siyo kiwango cha elimu, kuna matajiri ambao hawajasoma kabisa na waliofika viwango vya juu ambao ni masikini.
Na wala hawatofautiani kwa rangi, kabila au jinsia.

Kwenye kila kundi la watu, kuna matajiri na masikini.

Hivyo kitu pekee kinachowatofautisha matajiri na masikini ni kile wanachojua na hatua wanazochukua.

Hayo mawili tu, WANACHUJUA na WANACHOFANYA.

Hiyo ina maana kwamba kama ukijua kile matajiri wanachojua na ukifanya wanachofanya, lazima na wewe uwe tajiri.

Je upo tayari kujua, ili uweze kufanya na utoke hapo ulipo sasa? Kama jibu ni ndiyo, basi karibu ujue kile matajiri wanajua na kikusaidie kufanya wanavyofanya na uwe tajiri.

Kuna maeneo kumi kuhusu fedha ambayo matajiri wanajua tofauti na masikini na hatua wanazochukua kwenye maeneo hayo ni tofauti na wanazochukua masikini.

Eneo la kwanza ni dhana halisi ya fedha, wanavyoichukulia fedha matajiri ni tofauti kabisa na masikini.

Eneo la pili ni kipato, matajiri wanajua jinsi ya kuingiza kipato hata wakiwa wamelala.

Eneo la tatu ni matumizi, masikini ni wazuri kwenye matumizi na hapo ndipo wanaachwa nyuma.

Eneo la nne ni madeni, matajiri wanajua madeni mazuri na mabaya na wanayatumia kwa umakini mkubwa.

Eneo la tano kutengeneza kipato kisicho na ukomo, vipato vya matajiri huwa havina ukomo.

Eneo la sita ni kuweza kuendelea kuingiza kipato hata wanapokuwa wamestaafu, matajiri wanajua kujiandaa kwenye hilo mapema.

Eneo la saba ni kodi, matajiri huwa wanalipa kodi ndogo kuliko masikini na wanafanya hivyo kisheria kabisa.

Eneo la nane ni kulinda utajiri usipotee, kupata utajiri ni jambo moja, kuuliza usipotee ni jambo jingine ambalo wengi hawalijui.

Eneo la tisa kuwaandaa watoto kuridhi na kukuza utajiri waliotengeneza, matajiri wa kweli wanawaandaa watoto wao vizuri ili mali walizopata zisipotee.

Eneo la kumi ni utoaji, matajiri wanajua utajiri wao siyo wao peke yao, hivyo wamekuwa wanatoa kwa jamii na wanapotoa ndivyo wanavyopata zaidi.

MAAMUZI MAGUMU YANA GHARAMA , NDIO NJIA YENYE MATOKEO BORA KATIKA MAISHA.

Ukiangalia maisha yako utajishukuru kuwa katika maamuzi magumu ulowahi kuyafanya ndio yalokujengea uimara au kukupa mabadiliko makubwa maishani mwako. Ukiangalia unaona namna bila kuamua maamuzi magumu pengine usingekuwepo ulipo sasa. Maamuzi magumu hayaanza kufanyika sasa ila toka zama zilizopita miaka 2000 huko Ugiriki ambapo tunakutana na habari za Mgiriki aitwaye Demosthenes.

Demosthenes alizaliwa mwaka 384 kabla ya Kristu huko Ugiriki ya Zamani. Utoto wake alizaliwa mtu ambaye alikuwa si imara katika mwili wake, alikuwa na tatizo la kutamka au kigugumizi na tatu alipoteza wazazi wake ambapo walezi walipora mali za urithi zote alizoachiwa na baba yake ambazo zilkuwa dola milioni 11 za Kimarekani sawa na shilingi bilioni 25 na milioni 454 kwa sasa. Walezi walichomwachia ni nyumba ndogo tu na pesa wakaondoka nazo. Hali hii alopitia Demosthenes hata leo inajitokeza ambapo watoto wanaachiwa mali na wazazi wao ila ndugu au walezi wanatumia nafasi kudhulumu haki zao.

Maisha ya Demosthenes yangetosha kukata tamaa na pengine kutoona mwelekeo wa siku zijazo. Akiwa katika huo huo umri mdogo kabla ya miaka 20 alifanya maamuzi magumu ambayo yamebakia historia katika maandiko ya Kigiriki na hata leo tunamsoma kujifunza kwake. Maamuzi makubwa matatu aloyafanya ambayo yalimwinua kuwa moja ya wazungumzaji nguli kuwahi kutokea huko Ugiriki huwezi msahau Demosthenes na pia inasemekana ni moja ya waanzilishi wa sanaa ya uzungumzaji Duniani.

Demosthenes alipenda sana uzungumzaji licha kuwa na kigugumizi ila hilo halikuzuia kuamua kujifungia chini ya handaki na kunyoa nusu ya nywele katika kichwa ili asitoke nje. Ndani ya handaki alikuwa akisoma kwa kina vitabu kuhusiana na siasa, tamaduni za kigiriki na maarifa mengi.

Pili aliamua kujifunza kuzungumza huku akiwa na vijipande vidogo vidogo vya mawe mdomoni huku akikimbia. Zoezi hili halikuwa jepesi kwake kuwa unarudia rudia sentensi za kuzungumza huku na vijimawe na unakimbia katika upepo mkali. Maamuzi haya yalichangia kuzalisha mzungumzaji bora kuwahi kutokea Ugiriki. Zoezi lingine alikuwa akizungumza na huku anajitazama katika kioo mara kwa mara.

Maamuzi magumu aloyafanya Demosthenes ni mwaliko wa maisha tunayoishi sasa kuwa ili tuvuke hatua fulani kubwa katika maisha lazima tuwe tayari kulipa gharama ya kufanya maamuzi magumu ambayo yanaweza kutugharimu kwa muda ila yakazalisha matokeo makubwa siku zijazo. Unaweza kuwa unatamani kuwa na maisha bora ila unaogopa kufanya maamuzi magumu kuhusu maisha yako kwa kuanzisha mfumo wa maisha wenye kuhitaji ujitoe, ujitose, ujikaze na usijihurumie ili kuzalisha matokeo bora.

Maamuzi magumu yatakutisha na kukuogopesha sasa ila utakapoweza kuvuka njia ya maamuzi magumu hutabakia mtu wa kawaida. Fanya maamuzi magumu kwa chochote kile ukijua kwa kufanya maamuzi magumu hayo kuna mchakato utapitia utakaokuwa na maumivu ya muda ila wenye matokeo mazuri baadaye. Changamoto ni njia kwa watu wanaishi falsafa na changamoto hazikimbiwi.

KOCHA  MWL.  JAPHET   MASATU , DAR  ES  SALAAM , TANZANIA.

WhatsApp + 255 716 924136 /  + 255 755  400 128

 

HUWEZI KUYAPINGA MABADILIKO , LAZIMA YATOKEE NA NDIO ASILI TANGU KALE NA WAKATI UJAO.

Unapoangalia maisha ya ukuaji wa mtoto au mmea utaona namna ukuaji wake ukienda kubadilika kadri muda upitavyo. Mtoto hubadilika umbile lake, hubadilika fikra na kutoka utoto mtu huwa mtu mzima na akawa tegemezi ya watu wengi. Kwa mtu anayeangalia juu juu tu akafikiria alivyomuona mtoto basi hubakia hivyo kumbe mtoto ndani yake ana ujana, utu uzima na uzee ni suala la muda tu mambo hubadilika.

Huwa tunachukulia mambo au matukio yanayotokea kana kwamba ndio mwisho wake kuwa hivyo tusijue asili inafanya vitu vibadilike na hakuna kinachoweza kuwa hivyo hivyo wakati wote. Hili linafanya kuonekana kuwa kile ambacho tunakiona kimekamilika kumbe baada ya muda hakikukamilika ila kina mwelekeo wa kuendelea kubadilika. Mfano kama leo wazee walowahi kuishi miaka ilopita na hawakuwa na mitandao ya kijamii basi kwa wakati wao waliishia kuona njia za kizamani za mawasiliano zingebakia hivyo miaka yote kumbe vitu huenda kubadilika.

Yote ambayo tunayaona sasa iwe ni mifumo ya mitandao, mifumo ya uongozi na kuishi ipo katika ngazi ya ukuaji kama alivyo mtoto na haijakamilika ila inaenda ikibadilika. Miaka 100 ijayo mambo mengi yatakuwa yamebadilika mno kuanzia watu wanavyoishi, mifumo ya mawasiliano, mifumo ya uongozi hadi mifumo ya kidunia inavyojiendesha. Hata itakapotokea watu wa miaka 300 ijayo wakawepo wataona mabadiliko makubwa ambayo huenda sisi tusipate nafasi ya kushuhudia hayo mabadiliko.

Zamani njia za kuwasiliana zilikuwa chache na njia kama ya kusafiri sehemu moja uende kupeleka habari sehemu nyingine sidhani kama walidhani kuwa ipo siku njia za mawasiliano kurahisishwa na kuwa nyingi kama sasa. Siku hizi mawasiliano au kupeleka ujumbe umefanyika kirahisi zaidi kwa njia ya simu, barua pepe, mitandao ya kijamii, luninga na redio. Ikitokea wengine wakirudi sasa na kuishi watashangaa mno kuona dunia imebadilika na si kama walivyoishi huko zamani. Ni somo la asili namna hakuna kitu kimeishia hapo isipokuwa kipo katika ukuaji na mabadiliko.

Kwa kujua hili basi tunahimizwa pia kuona kila mtu ambaye anatuzunguka tusimkatie tamaa yoyote ile awapo hai maana nafasi ya kubadilika ni kubwa kuliko kuona ni hitimisho la yale anayoyafanya. Kuna mifano mingi katika jamii zetu ambapo watu walipoanguka au kufeli kitu fulani tukadhani ndio mwisho wa kufanikiwa kwao ila sivyo ilivyo. Wengi ambao wamepitia kufeli, kushindwa na magumu ndio wenye mafanikio makubwa zaidi katika jamii zetu.

Unapitia magumu ila jua ni magumu yanayopita na hayakumalizii hapo tu isipokuwa yanakuandaa kukupa mabadiliko makubwa. Magumu ni njia nzuri inayozalisha watu bora, imara na wenye nguvu zaidi katika jamii zetu. Mabadiliko lazima yatokee na ndio asili ilivyo tangu kale na wakati ujao. Mabadiliko hayana budi kuja kwa chochote kinachokuwepo sasa. Wengi huwa wanaogopa mabadiliko ila huja hivyo hivyo kwa sababu ni asili inasema hilo. Huwezi kuyapinga mabadiliko maana hakuna kitu kinachoweza kukamilika bila kuendelea kubadilika kila siku. Asili ni mabadiliko na inajitahidi kujiendeleza. Maendeleo na mabadiliko ni mapacha katika asili.

Everything that exists now is a seed of what is to come. Nothing around you is in its final form- Marcus Aurelius

KOCHA  MWL.  JAPHET  MASATU

WhatsApp + 255 716924136 /  + 255 755 400128

 

MAANGUKO KATIKA MAISHA YASIKUKATISHE TAMAA , INUKA NA ENDELEA MBELE.

Inawezekana kweli umedhamiria kuacha tabia fulani au mwenendo fulani wa maisha ila unajaribu na kuangukia tena katika ule ule mtindo wa zamani. Usiumie kwa hilo unalopitia maana kuanzisha vitu vipya ni kazi maana mwili huwa ndo kikwazo cha kwanza kabisa katika safari ya mabadiliko. Utatamani kuanza kitu toka ndani ila mwili utaanza kukupa sababu za kushindwa, kujihisi umechoka kuendelea na hatua za mabadiliko. Hili linawakatisha tamaa watu wengi ambao wamejitoa kutamani kuona wakiacha na mambo wasoyapenda kufanya.

Hutaweza kitu kwa siku moja kikakaa kwa uimara. Utaanza na kuanguka, utainuka na kujaribu tena na tena. Ni vile mtoto anavyoanza kujifunza kutembea huwa haanzi mara moja tu kutembea bali hujaribu kushikilia vitu, kuanza kujaribu mwenyewe huku anaanguka na hadi kuanza kutembea mwenyewe. Ila hadi kufikia kutembea mwenyewe huwa anakuwa amepitia hatua nyingi za kuanguka anguka na kuinuka. Ndivyo hali hiyo apitiayo mtoto katika ukuaji hujitokeza katika maisha ya kila siku.

Utapenda kuishi falsafa na kuanza kuiishi ila unajikuta kuna wakati unashawishika kurejea maisha yako ya kale na hili linawatokea watu wengi. Je urudi nyuma ? au usonge mbele ndo wakati ambao kila mmoja aliyeanzisha safari fulani ya maisha husukumwa kubakia pale pale.  Ukiwa tayari kutaka mabadiliko lazima ulipie gharama ya kukubali kuwa utakutana na hali za kuanguka na kuinuka tena. Ukianguka usikate tamaa kuwa siendelei mbele bali ni kuendelea kujaribu tena na mwisho utaweza.

Si wakati wote yale unayoyajua utayaishi maana kuna muda utayasikia ila unakumbana na kikwazo cha kuyaishi. Ila usikate tamaa ikiwa shauku yako haishuki katika kutamani kuishi kile unachojifunza kila siku. Endelea kujaribu, kujifunza na kuishi falsafa na unapoanguka usirejee maisha ya zamani.

Inuka na endelea mbele kila unapoendelea kujifunza kukiishi kitu. Hili ni jambo la kawaida hujitokeza katika maisha kuwa unapotaka kuishi kitu kipya utakutana na nafasi za kuanguka ila ukianguka inuka na uendelee mbele. Utapata ukinzani wa watu mbalimbali unapojitoa kwa moyo wako wote kuishi maisha yenye kanuni au falsafa.

KOCHA  MWL.  JAPHET  MASATU

WhatsApp  + 255  716924136 /  + 255 755 400128

 

TUTUMIE NAFASI NZURI TUNAZOPATA KABLA YA MAJUTO.

Ni kawaida kwa watu wengi mambo yanapoenda vibaya au tunapoangukia kufanya mambo mabaya au mambo yasofaa au yasokubaliwa na jamii huwa tunajilaumu kwanini tulifanya hayo mambo. Huenda tulifanya hayo mambo sababu ya ujinga, uchanga wetu au katika hasira ila matokeo yanapokuja ndipo huwa tunajilaumu kwanini tuliamua kufanya vile. Ila inaweza isiwe mara kwa mara kujilaumu kwa fursa nzuri au nafasi nzuri zilizowahi kujitokeza katika maisha zikapita bila kuzifanyia chochote tusijue zimebeba kitu kikubwa kwa ajili yetu.

Tunajua kabisa au kuona namna watu fulani wanachokifanya ni kitu kizuri ila hatusemi mpaka pale ambapo wanaacha kufanya au kuishia njiani. Wanapoangukia katika kwenda njia mbaya tunaanza kuwasema au kujilaumu huenda tungewatia moyo au kuwapongeza wangefika mbali. Hili linajitokeza zaidi katika kuathiri watoto pale wanapoonesha mwelekeo mzuri wa vipaji vyao ila wazazi hawawapi pongezi na wao ni rahisi kuvunjika moyo na kuacha kuendeleza vipaji vyao. Ila si kwa watoto hata watu wazima wengi wameishia njiani katika mambo mazuri waloyaanzisha ila waliowazunguka hawakuwaunga mkono.

Mfano mmoja mkubwa ambao unaendelea kujitokeza katika jamii zetu ni kufikiria kuwa kila tulichonacho kitaendelea kuwepo hususani watu wetu wa karibu; wazazi, wenza, watoto, rafiki na wafanyakazi wanaotuzunguka. Nafasi yao ya kuwa nasi huwa tunaichukulia kiwepesi na pengine huwa tuna mipango mikubwa ya kufanya dhidi yao kama kuwashukuru, kupiga nao picha, kufanya mazungumzo na kusikiliza hekima zao, kuwapa tuzo au kuwapongeza ila ngoja ngoja hiyo nafasi hufika kikomo pale wanapohama, kupoteza uwezo fulani au kufa kabisa.

Kuna nafasi inaweza kujitokeza ambapo ulikuwa na nafasi ya kusaidia mtu ila pengine hukuchukulia uzito ikapita na ukasikia matokeo ambayo unajua ungehusika matokeo mabaya yasingetokea. Huenda ni mtu mgonjwa au mtu anahitaji ushauri wako ambapo kwa msaada wako ungeweza kuepusha matatizo kama ya watu kujiondoa uhai na kadhalika. Katika jamii kumekuwepo na matukio kama ya watu kuingia katika vitendo hatarishi, kujikatisha maisha kwa sababu ya watu wanaowazunguka kushindwa kutumia nafasi zao kuwasaidia na huenda wangeepusha mambo mengi yafananiayo na hayo.

Huwa tunasahaulishwa sana pale mambo yanapoenda vizuri na kudhania yataendelea kuwa hivyo siku zote. Hivyo zile nafasi nzuri tunazokuwa tunazipata hatuzipi uzito mpaka pale ambapo zinapita. Unaweza kupata nafasi kubwa ya kuwa mtu mwenye ushawishi na kuna vitu ambavyo unajua kwa nafasi yako ungeweza kufanya na kusaidia watu wengi ila mtu haitumii nafasi mpaka anapokuja kuipoteza. Mstoa Marcus anasema tujilaumu pia pale ambapo nafasi nzuri zinajitokeza ila hatuzitumii zinapita.

Anza leo kutumia nafasi zote nzuri unazokuwa nazo kuhakikisha kabla hazijapotea unakuwa umezitumia vizuri na usijilaumu kwa baadaye. Una nafasi ya kuwa na watu basi ishi nao vizuri, una nafasi ya wazazi basi waheshimu na fanya yale ulotegemea kuwafanyia, una mtu unataka kumpongeza au kumshukuru kwa namna kakusaidia basi mshukuru akiwa hai au tamka ajue hilo. Usije kuanza kujilaumu baadaye kuwa ulikuwa na nafasi zote ila ukaziacha tu bila kufanya chochote.

Nukuu ya Mstoa Marcus ina mengi ya kutufikirisha zama za sasa tuishizo. Nanukuu toka katika kitabu cha MEDITATIONS, “We need to repent not just for the bad things we do, but for the good things we don’t do—such as helping a person in need when we have the opportunity.” Ikiwa na maana “Tunapaswa Kujirekebisha sio kwa Vitu Vibaya Tunavyofanya, Lakini Hata kwa Vitu Vizuri Ambavyo Hatukuvifanya”.

KOCHA   MWL.  JAPHET   MASATU

WhatsApp  + 255 716924136  /    +  255 755400128

    

JINSI UNAVYOWEZA KUJIJENGEA BAHATI YA MAFANIKIO KWENYE MAISHA YAKO.

Watu wote ambao wanafikia mafanikio makubwa, huwa kuna bahati wanazokutana nazo kwenye safari yao ya mafanikio, japo siyo wote wanaoziona. Na pia bahati hizo haziwafuati kitandani wakiwa wamelala, badala yake wanakutana nazo wakati wanapambana.

Naval Ravikant anasema kuna aina kuu nne za bahati;

Aina ya kwanza ni bahati kipofu, hii ni pale mtu anapokutana na bahati ambayo hakuitegemea kabisa kwenye maisha yake. Mfano unatembea barabarani na kukutana na jiwe la dhahabu, hiyo ni bahati ambayo imekutokea tu, hakuna namna unaweza kujisifu umechangia kuipata.

Aina ya pili ya bahati ni ile inayotokana na mtu kuweka juhudi na ung’ang’anizi kwenye kile anachofanya. Hapa mtu anakuwa amechagua kufanya kitu, lakini anakutana na changamoto na vikwazo ambavyo hajui hata atavivukaje, lakini hakati tamaa, anaendelea kuweka juhudi na baadaye anakutana na fursa nzuri inayomwezesha kufanikiwa. Bahati hii inatengenezwa kwa sababu kama mtu angekata tamaa mapema, asingekutana nayo.

Aina ya tatu ni ile inayotokana na ujuzi maalumu, ambapo mtu unakuwa na uwezo wa kuona kitu ambacho wengine hawakioni. Kuna watu wanaona vitu ambavyo wakivifanyia kazi, vinawapa matokeo makubwa na kwa wengine inaonekana ni bahati. Bahati ya aina hii inaweza kutengenezwa, hasa kwa mtu kujipatia ujuzi ambao wengine hawana.

Aina ya nne ni pale unapojijenga sifa ya kipekee ambapo bahati inakufuata mwenyewe. Aina hii ya bahati ni ngumu kwa sababu mtu unakuwa umejijengea sifa fulani ambayo kwa sasa unaweza usione matumizi yake, lakini siku moja kikatokea kitu ambacho hakuna anayeweza kukifanya, ila wewe kwa sifa uliyonayo, ndiye pekee unayeweza kufanya na hapo ukapata fursa kubwa. Kujenga aina hii ya nne ya bahati, jua ni kitu gani unacho ambacho wengine hawana, kisha kiendeleze na jijengee sifa kwenye kitu hicho. Na ipo siku usiyoijua, watu watakutafuta uwasaidie kwenye kitu hicho na watakuwa tayari kukupa chochote unachotaka.

 

Jinsi ya kujijengea bahati.

Ukiachana na aina ya kwanza ya bahati ambayo inatokea bila wewe kujua, aina tatu za bahati unaweza kujijengea kwenye maisha yako.

Na unaweza kufanya hivyo kupitia kujijengea sifa ya kipekee kupitia kile unachotaka kufanikiwa.

Na sifa ya kwanza muhimu kabisa unayopaswa kujijengea ni kuwa mtu wa kufanya na siyo tu kupanga na kuahidi.

Wengi kwenye maisha huwa wanaweka malengo makubwa, wanakuwa kabia na mipango ya kufikia malengo hayo, lakini inapokuja kwenye kuchukua hatua, ndipo wanaofanikiwa na wanaishindwa wanapotofautiana.

Wanaoshindwa huwa ni watu wa kutafuta sababu kwa nini hawawezi kufanya na hata wanapoanza ni rahisi kuahirisha.

Lakini wale wanaofanikiwa, wanaposema wanafanya, wanafanya kweli, ni watu wa matendo na siyo maneno pekee, siyo watu wa kutoa sababu, bali ni watu wa kutoa matokeo.

Hivyo kama unataka kujijengea bahati itakayokufikisha kwenye mafanikio, chagua eneo unalotaka kufanikiwa na chukua hatua kila siku. Siyo kupanga pekee, bali kuchukua hatua kila siku.

Kwa kuchukua hatua kila siku, unajiweka kwenye nafasi kubwa ya kukutana na bahati kuliko yule asiyechukua hatua kabisa au anayechukua hatua pale anapojisikia pekee.

Kufanya siyo rahisi, hasa kwa namna ambavyo wengi wamejijengea tabia kwenye maisha yao. Hivyo hii ni tabia unayopaswa kuweka juhudi kubwa kwenye kuijenga.

Kwa wengi, kufanya kila siku siyo kitu wanachoweza kujisimamia na wakakikamilisha. Hivyo nimeandaa programu maalumu ya kuwasaidia wale wanaotaka kujijengea tabia ya ufanyaji.

Kwenye programu hiyo, unachagua kitu utakachokifanya kila siku kwa siku 100 bila kuacha. Programu hiyo ina nguvu ya kukusukuma ufanye kitu hicho kwa siku 100 kweli.

Kama ungependa kujijengea tabia ya ufanyaji, basi hii siyo programu ya wewe kukosa, kwani ambao wanaishiriki tayari wanapiga hatua kubwa kila siku.

Usikubali kuendelea kuwaona wengine wakikutana na bahati kwenye maisha yako huku wewe ukijiambia huna bahati. Bahati haiwezi kukufuata kitandani, ila utakutana nayo wakati unafanya.

 

UKIWA NA RAFIKI KAMA HUYU USIMPOTEZE MAISHANI.

Kipimo ninachotumia kujua faida ya kuwa na rafiki maishani mwangu ni yule aliye na utayari wa kunisaidia nipate kukua na kukomaa katika kuyaelewa mambo na kuyachukulia mambo. Ukuaji na kukomaa “growth & maturity” ndio lengo mama la maisha yetu ya kila siku. Kadri tunavyokua na kukomaa kimwili, kihisia, kiroho na kiakili ndivyo tunavyoweza kuyatawala maisha, kujidhibiti na kujizuia. Unapopata rafiki anayekusaidia ujitambue, ukue na kukomaa ni kupata dhahabu katika maisha yako. Wengi wana marafiki ambao hawawasaidii kutimiza hayo mambo mawili; kukua na kukomaa.

Maisha ya mstoa Marcus Aurelius ni maisha ninayoyapenda mno ingawa mstoa huyu alipata wahi kuishi yapata miaka zaidi ya 2000 ilopita. Namna alivyoishi kupitia rekodi ya maandishi yake aloyaandika kwa siri kupitia kijitabu “Meditations” yamekuwa ni msingi mkubwa wa falsafa ya Ustoa duniani kote. Lengo kubwa la kuandika au kufanya tahajudi ambazo zilikuwa zikimzalia tafakari na kuandika kimekuwa ni chanzo kizuri cha miongozo mizuri ya kuishi kifalsafa na kuyaongoza maisha katika utulivu, kiasi, hekima na ujasiri.

Katika kitabu chake cha “Meditations” Marcus Aurelius anaandika katika kifungu kidogo cha maneno kumhusu rafiki yake Rusticus na ndipo nami nimepata mambo machache ambayo tunaweza kujifunza kutoka kwa Rusticus yatakayoweza kutusaidia kukua na kukomaa katika maisha yetu ya kila siku. Marcus anasema “Rusticus showed me that my character needed discipline and development. He taught me not to be led astray by sophists or by speculative, esoteric philosophies. Not to show off, whether in flowery orations, feats of asceticism, or public acts of charity. To speak and write simply, without rhetorical flourish, following the example of his letters. To react calmly when wronged or offended; not to hold grudges; to reconcile with others as soon as they show willingness. To read books deeply, not superficially. He loaned me books from his own collection, and introduced me to the teachings of Epictetus”.

Maana ya maneno hapo juu Marcus Aurelius anasema“Rusticus alinionesha kuwa tabia au mwenendo wa maisha huhitaji nidhamu. Yeye alinifundisha kutotenda yaliyo kinyume, kuepuka kujionesha kwa chochote kile kwa watu. Nizungumze na kuandika kwa maangalifu huku nikizingatia barua zake. Nijifunze kukabiliana na hali zozote za maisha katika utulivu, kutokuwa na kinyongo; ila katika kusuluhisha na watu pindi wanapokuwa tayari. Kusoma vitabu kwa kina, na kuepuka kusoma kwa juu juu. Rusticus aliniazimisha vitabu toka katika maktaba yake, na kunitambulisha na mafundisho ya Epictetus”.Maneno haya anaandika Marcus Aurelius akitafakari namna rafiki yake Rusticus alimwachia mafunzo makubwa ambayo kwa zama tuishizo kumpata rafiki wa aina hii huenda pakawa ni nadra.

Kutoka katika maandishi haya ya Mstoa Marcus tunapata mafunzo makubwa sita ambayo tutagusia na kujifunza kutoka kwa rafiki yake Rusticus.

Nidhamu Kama Nguzo ya Maisha na Maendeleo;

Nidhamu inaanza katika kujisimamia katika ulichopanga kufanya bila kuanzisha visingizio. Hii ni ngazi ngumu kwa wengi maana wanaweza kufanya kazi pale tu wanaposimamiwa na wengine ila wanapokuja kujisimamia wenyewe wanashindwa kufanya hivyo. Nidhamu binafsi kama kujali muda, kujielimisha, kujidhibiti ni mwanzo wa maisha matulivu na kuweza kuendelea katika maisha. Unapokosa uwezo wa kujisimamia ni dalili ya kutokuwa imara katika nidhamu binafsi ambayo ukiweza inakusaidia kukua na kukomaa.

Kuepuka Kusema au Kuweka Mambo Yako Yote Wazi “Usiri”;

Tunaishi katika zama ambazo watu hawana kujizuia kusema au kuweka mambo yao yote hadharani. Usiri umepungua na watu wanatamani kila wanachokifanya hadi visivyopaswa kushirikishwa katika mtandao wanasukumwa kuwashirikisha wengine. Ukikosa usiri katika zama tuishizo ni kukaribisha kukosa utulivu na sio lengo la falsafa hii kuwa uwe mtu unayeshindwa kujidhibiti katika kuyaweka mambo yako mengine katika usiri au udogo “low profile life”. Epuka kusema ovyo bila kufikiri na epuka mambo yako yote kuyaweka wazi.

Kuepuka Kuzungumza Sana;

Usizungumze kila kitu kwa kusukumwa kutoa maoni kwa mambo yote yanayojitokeza katika maisha. Watu wengi huwa hawana akiba ya maneno pale ambapo wanajaribu kuwa wasemaji wa kila kitu kinachojitokeza hasa kupitia majukwaa ya mtandaoni. Rusticus anamwambia Marcus Aurelius ajiepushe na kuzungumza sana maana katika kuzungumza sana kuna kukosea kwingi kuliko mtu asiyezungumza mara kwa mara.

Kupokea Hali Zote Katika Utulivu;

Watu wengi ikitokea wametukanwa, wamesikia habari za misiba, wamesikia habari za hofu wanavurugika kabisa katika hisia na akili. Ni kweli watu hutofautiana katika kupokea habari au kukabiliana na hali mbalimbali ila kwa walio na msingi wa falsafa Rusticus anamwambia Marcus kuwa ajifunze na kuwa mtulivu nyakati zote anapokuwa katika hali mfano kutukanwa, kuudhiwa, misiba, habari za hofu. Unapokuwa na utulivu unajipa nafasi ya kufikiri na kutambua yaliyo katika uwezo wako na yaliyo nje na uwezo wako. Wengi wasio na msingi wa ustahimilivu si wavumilivu wanapokutana na hali mbalimbali katika maisha. Wakitukanwa nao wanataka kujibu au kulipiza matusi, wakiudhiwa wanakasirika.

Kuachilia Vinyongo;

Unapoweka kinyongo unaziba nafasi ya furaha na utulivu. Unapoweka kinyongo unabaki kuteseka na mawazo au picha kuhusu hali fulani au mtu fulani. Huwezi ukatulia ukafikiria vingine bila kumfikiria mtu aliyekutendea vibaya. Huu ni utumwa mkubwa na kukosa utulivu katika maisha. Rusticus anamwambia Marcus ajifunze kuachilia vinyongo. Funzo hili lipo hata kwetu kuwa tuachilie vinyongo ili tuwe huru, tuache nafasi ya kuwa na furaha. Maisha ni zaidi ya vinyongo

Kutafuta Kusuluhisha Migogoro mapema;

Kuomba msamaha na kuhitaji suluhu ya matatizo ni njia safi na yenye maana kwa maisha ya mwanafalsafa. Rusticus anatoa angalizo kuwa unapohitaji kutatua matatizo basi tafuta suluhu mapema na wakati ambao watu wapo tayari kufanya hivyo. Wakati mwingine watu huwa hawahitaji suluhu na hilo ni suala lililo nje ya uwezo wako. Inapotokea suluhu ipo ifanye ili uendelee na hatua zingine katika maisha.

Kusoma Vitabu Kwa Kina;

Rusticus anajitolea hadi kumpa vitabu Marcus Aurelius ili asome na kukomaa. Pia anamtambulisha katika mafundisho ya kifalsafa ya Epictetus. Rafiki anayekuhimiza kusoma vitabu tena kwa kina anakupa msingi mkubwa wa kujitambua, kukua na kukomaa. Angalizo kubwa analotoa Rusticus ni kuwa Marcus asome vitabu kwa kina na kuepuka kusoma juu juu. Kusoma vitabu kwa kina kuhahusisha kusoma kwa kukirudia kitabu, kufanya tafakari, kuishi au kuyajaribu yaloandikwa na hata kuweza kukosoa kitabu. Usomaji wa namna hii unakupa kukielewa kitabu kwa kina zaidi. Kupitia hili kumenifunza kusoma vitabu vingi kwa kuvirudia mara nyingi zaidi kunakonipa nielewe vizuri na kwa kina.

Umpate wapi rafiki kama Rusticus ?. Kama unaye anayefanana na Rusticus hakikisha unamtunza maishani maana hutabaki ulivyo. Utakua na kukomaa unapoendelea kuishi. 

 

KOCHA    MWL.  JAPHET   MASATU , DAR  ES  SALAAM , TANZANIA.

 ( WhatsApp  + 255 716924136 )    /   +  255 755  400  128  /  + 255 688  361  539