Saturday, February 27, 2021

HASIRA HASARA , UNAPOKUWA NA HASIRA , JIFUNZE KUTULIA , TUMIA NAFASI VIZURI.

Tumeona namna matokeo ya hasira katika jamii zetu yalivyo makubwa. Tumeona namna watu hupigana, kutengana, kuuana sababu tu walikosa kujidhibiti hasira zao wakaamua kuchukua hatua za hatari ambazo zilihatarisha maisha ya watu wengine au kukatisha kabisa maisha ya watu wengine. Matokeo ya hasira ni mabaya mno na yameleta maumivu makali kwa maisha ya watu

Nakumbuka moja ya tukio maarufu lilitangazwa hata katika magazeti nilowahi kulisikia katika udogo wangu ni tukio la watu walokuwa wanapiga debe kupishana kidogo katika kauli na kuanzisha ugomvi maeneo ya Sokomatola mkoani Mbeya kipindi hicho kabla ya kuwa Jiji. Ugomvi huu ulipelekea mmoja kumchoma mwenzake kisu kifuani. Matokeo ya kuchomwa kwa huyu mtu aliyekuwa ni rasta yalipelekea kuvuja damu nyingi kiasi cha kufika hospitali “Mbeya Rufaa” akiwa katika hali mbaya ilopelekea kukatisha maisha yake. Mgomvi mwenzake hakujua tukio la kudhibiti hasira zake kungaliepusha kifo cha kuzuilika kabisa. Je ni wangapi wanakufa au kujeruhiana sababu ya kukosa udhibiti wa hasira ?

Mtu unapokuwa na hasira ni sawa na mtu aliyepoteza utimamu kwa muda. Akili unayokuwa nayo wakati ukiwa na hasira huwa inakuwa na maamuzi ya haraka bila kufikiri ambayo mtu hujutia baadaye baada ya kufanya kitu. Unapokuwa na hasira uwezo wa kufikiri hushuka na hisia hupanda na kuzalisha kujihami. Kujihami huku kiasili kunaweza mtu kutaka kupigana, kutukana au kujeruhi kabisa. Wengine wakiwa na hasira huvunja hadi vitu, hupiga mtu na wengine kuharibu mali zao. Matokeo ya hasara huleta maharibifu mengi maana anayefanya ni sawa na mtu aliyerukwa akili.

Mtu anaingia na hasira pale ambapo anaruhusu kujenga picha akilini juu ya kile kilichomtokea. Mfano mtu anapotukanwa lile tusi analitafsiri na kuona huenda anadhauriwa na hilo linaanzisha ugomvi na hatimaye kuzalisha matokeo mabaya. Mbona mtu huwa hajisumbui endapo mtu aliyemtusi mtu asiye mtimamu. Mtu asiye na utimamu huachwa kwa sababu mtu hutambua kuwa huenda huyo mtu ana matatizo tu ya akili basi asihangaike kushughulika naye. Vile vile tafsiri unayoitoa unapotukanwa au kukutana na tukio ndio inayoathiri kufanya maamuzi na udhibiti wa hasira ndani ya watu.

Jifunze kutulia unapokutana na hali ukakasirishwa ili uepuke madhara yatakayojitokeza endapo utaanzisha ugomvi au kutukana mtu. Vuta pumzi yako pindi unapokuta hasira imekupanda na jicheleweshe kuchukua hatua yoyote ile dhidi ya tukio au mtu aliyechochea upandwe na hasira. Hali ya mihemko ya hasira hupita kama vile upitavyo upepo. Ukingoja basi baada ya muda hasira inakuwa imeisha na unarudi hali ya kawaida ya kufikiri na kuamua mambo. Jifunze kutulia na si lazima kila unalokasirishwa useme au uchukue hatua fulani. Hili litakuepusha na mengi katika maisha.

Kwa wale ambao wanapenda zaidi kujifunza falsafa na kuishi hatua hadi hatua za kifalsafa. Nimeshirikisha hapa hiki kiungo pia cha mwandishi mstoa Ryan Holiday akigusia misemo mifupi mifupi ya Kistoa kwa ajili ya kuishi maisha bora na imara. Ipitie na kuisoma kwa kina utapata mengi zaidi ya kujifunza 


KOCHA MWL.  JAPHET    MASATU

WhatsApp  +255 716924136  / + 255  755  400  128 




 

VYOTE TUNAVYOFIKIRI TUNAMILIKI , HATUVIMILIKI.

Maisha tunayoishi na vyote tunavyopata maishani hudumu nasi kwa muda tu na mwisho huwa tunavipoteza, vinaharibika, vinapoteza thamani na wakati mwingine hufa. Hakuna kitu ambacho kitadumu nasi maisha yote. Hili ni suala la uhalisia na huwa tunaliona ni kweli pale ambapo tunapopoteza zaidi watu wetu wa karibu kwa njia ya kifo. Si kifo pekee kinatufundisha hili kuwa hatutaishi na wanaotuzunguka milele ipo siku watakuwa mbali nasi siku moja ikiwa bado haijatokea.

Umiliki wetu wa watu au vitu ndio chanzo kikubwa cha maumivu ambayo hutokea pindi tunapokuwa tumepoteza hivyo vitu. Utaumia zaidi pale utakapopoteza mtu au vitu ulivyokuwa navyo karibu au kuvitegemea au kufikiri ulikuwa unamiliki maisha yote kumbe si kweli huwa vina ukomo wake kwako na huondoka mbali na wewe. Chochote ulichonacho sasa kitapotea au utakikosa kwa baadaye. Kuanzia uhai wako utafika ukomo, mwili wako utazeeka, wanaokuzunguka watakufa, ajira ulonayo utafika utastaafu, ujana wako utaisha na kupotea. Wakati wa kukoma kwa kila kitu husogea taratibu kama ilivyo muda unapovyoondoka kwa kuanza na dakika, saa, masaa, wiki, mwezi, miezi, mwaka, miaka hadi karne.

Jiondoe katika kuamini kuwa ulichonacho utaweza kukimiliki milele maana kadri muda uendavyo ndivyo nafasi ya kuvipoteza inapokaribia. Una mke, mume au watoto au wazazi unaweza kuishi kama umewamiliki ni wa kwako ila hufika ukomo usimiliki chochote toka kwao. Wanaweza kukimbia, wanaweza kufa wakati wowote ule na wasiwe wako tena. Wewe ni mzazi unaweza fikiria kuwa unamiliki mtoto wako ila kadri muda unavyoenda umiliki wako unapungua kwake. Mtoto anaweza kuwa mbali na wewe akaanzisha familia yake, anaweza kuondoka na kuishi ng’ambo asikumbuke nyumbani tena au akapoteza maisha kabisa. Umiliki wa chochote unaweza kutengeneza manung’uniko au maumivu pale ambapo vitakapopotea na hukuwa unajua kuwa vitapotea.

Kama falsafa ya Ustoa inavyotufundisha kuwa imara na kuwa tayari kwa chochote kitakachojitokeza tusishangazwe nacho maana tayari tunajua hakuna kitakachodumu milele, chochote kinaweza kukutwa na mabadiliko na hakuna namna au uwezo wa kuzuia mambo yaliyo nje ya uwezo wetu. Tunajua kuwa kila ambacho tunacho sasa kina nafasi kubwa ya kupotea na hili linatukumbusha kuvipa uzito vitu hivyo vinapokuwepo nasi. Hili linatuamsha namna ya kuthamini muda wa kuwa navyo hivyo vitu ili vinapopotea tusiumizwe na mabadiliko hayo.

Unapofanya chochote jikumbushe kuwa huenda kitu hicho unakifanya mara ya mwisho sasa na hutakipata nafasi ya kukiona au kukitumia tena. Ondoa yale mazoea kuwa vitu vitaendelea kuwepo namna unavyovichukulia kila siku. Mabadiliko hutokea na vile vyote ulivyokuwa unafikiria vitaendelea kuwepo vinaweza kusitishwa, kuharibika, kufungwa, kuanguka au kufa kabisa. Vitu vingi vilikuwepo miaka 100 ilopita ila sasa havipo, vimeanguka, vimesahaulika na vimekufa. Hili pia lina nafasi ya kuleta mabadiliko miaka 100 ijayo kuwa chochote ambacho kipo sasa hakitakuwepo au kitakuwa kimeharibika au kubadilika. Tumia nafasi ulizonazo sasa kwa chochote kile ulichopewa au kukiona kama ni nafasi adhimu mno ya kutochukulia kirahisi ukijua kuna siku hutapata hiyo nafasi.

KOCHA  MWL.  JAPHET  MASATU

WhatsApp + 255 716   924  136 ) /  + 255 755  400   128

 

KAMA HUNA HABARI ZA KUTOSHA KUHUSU WATU EPUKA KUWAZUNGUMZIA.

Kwa asili yetu sisi binadamu huwa tunapenda kuzijua habari za watu wengine. Inaweza kuwa hujioneshi ila kwa namna fulani unavutiwa kusikia maisha ya watu wengine yalivyo. Mtu asipoweza kujidhibiti basi ataangukia katika kufuatilia maisha ya watu. Tena kwa siku hizi ilivyo watu wanaonesha maisha yao kupitia mitandao basi mitandao yenye habari za maisha ya watu “udaku” hupata wafuasi wengi wakijua ni asili ya watu kupenda kujua maisha ya watu wengine.

Wengi tunaangukia katika mtego wa kutamani sana kuzungumzia watu wengine na pengine mazungumzo hayo yanajaa kuwazungumzia ubaya au mambo ambayo hatujaona kwa macho bali tumepokezana tu kusikia sikia kuhusu wao. Tumeishia kuhukumu watu na kuwaona kwa ubaya kumbe tungejua ukweli kuhusu wao baadaye tunakuja kujilaumu kuwa tumesambaza habari zao ambazo si kweli kuhusu wao. Mtego huu unapokosa kuuvuka unawaletea watu wengi matatizo na wanajishushia heshima walowekewa na wengine. Maisha ya watu wengine huenda si jambo unalopaswa kuliweka kipaumbele ikiwa unataka kuimarisha maisha yako ya kila siku.

Kufuatilia watu wengine na kuanza kuchambua maisha yao ni chanzo cha watu wengi kupatwa na wivu, chuki, hasira na kujichelewesha kufanikiwa kwa mambo yao. Si kwa ubaya kujifunza kupitia maisha ya watu wengine ila jambo la kuzungumza mambo usio na uhakika nayo ni kukosa kufikiri na kuhoji kama mwanafalsafa. Vipi ulichosambaza si kweli kumhusu mtu na ukajulikana ni wewe uliyezungumza. Utajisikiaje na watu watakupa tafsiri gani ?, je ni lazima kuzungumzia maisha ya watu unapokuwa huna ufafanuzi wa kutosha?. Ni muhimu sana kujiuliza mara kwa mara pale unapotaka kuzungumza maisha ya watu wengine.

Usinase katika mtego wa kubeba uliyoyasikia na kuwaambia wengine kama ni jambo toshelevu kuhusu habari au taarifa za mtu. Isitoshe sisi ni binadamu na tu watu wa viungo katika mwili mmoja. Kutamani maisha ya watu wengine yasambazwe kwa habari za uongo ni kukosa kukomaa kifalsafa. Mtu aliye na njia ya maisha hafanyi kitu bila kufikiri au kuongozwa na mihemko ya mkumbo. Hujiuliza na kupima ulazima wa jambo kufanya. Muda ambao tunaishi ni mfupi usotosha kupoteza maisha yetu kuwa watumwa wa maisha ya watu wengine kuchambua maisha yao na yale yote wanayoyapitia.

Wavumilie wengine na jiepushe na mazungumzo ya kuwafuatilia watu ukiwa huna ufafanuzi wa kutosha wa maisha yao. Hata ikitokea upo katika mazungumzo jaribu kuwa msikilizaji na kujifunza namna watu wasivyoweza kujidhibiti na kufikiri katika kuyaangalia mambo. Kuwa kimya ni bora kuliko kuongea kitu kisicho na uthibitisho. Usisukumwe kusambaza chochote au tetesi tu bila kushuhudia au kitu hicho kuthibitishwa. Ila ongozwa na fikara za kujiuliza hivi je hiki nachotaka kuzungumza au kusambaza ni lazima ?

KOCHA  MWL.  JAPHET   MASATU

 ( WhatsApp +255 716 924136 ) /  + 255  755 400128


 

USITOE MAJIBU MEPESI KAMA HUJAWAHI KUPITIA HALI WALIZOPITIA WENGINE.

Chochote kile ambacho hujawahi kukipitia unaweza kutoa maoni mepesi au kuwaona wanaofanya kuna sehemu wanakosea usijue kuwa ingekuwa zamu yako kupitia hiyo hali huenda ungeharibu zaidi. Kitu chepesi ambacho huwa tunawaambia watu wanapopitia magumu ni kusema hilo litapita tu usijali. Au mtu kafiwa ni rahisi kusema pole sana na Mungu akuvushe unalopitia na pengine ukasahau kabisa kufikiri ni kwa vipi huyo mtu hali anayopitia. Ila hiyo hali inapokuja kugusa maisha yako unaweza kuona namna huenda ulichokuwa ukikifikiri ni tofauti kabisa.

Unapokuwa nje ya uwanja na kuangalia wachezaji wanavyocheza unaweza kuona namna wanavyokosea na walivyo wazembe katika mchezo huo wa mpira. Huenda ukiingia katika mchezo isitoshe ukafanya kama wao au kukosea kabisa zaidi. Ndivyo maisha yetu ya kila siku tunavyoyafanya kwa kuwa watazamaji na watoa maoni kuhusu maisha ya watu wengine wanapopitia hali mbalimbali katika maisha. Huenda watu wanapopitia mambo tunawachukulia kuwa ni watu wasio imara, wazembe, wavivu na wasiojitambua kwa sababu sio sisi tunaopitia hizo hali na kuchukulia kiwepesi tu kusema.

Wakati naanza safari ya kujifunza kuchambua vitabu mwaka 2017 mwishoni mwishoni nilikuwa naona wanaofanya kazi ya uchambuzi wa kitabu ni kazi nyepesi mpaka nilipokuja kuanza mwenyewe kuchambua na kujua ukweli kuwa si vile nilivyokuwa nafikiria. Si hilo tu bali kuna wale watu ambao nimewahi kukutana nao wanaosubiri mtu achambue kitabu au afanye kazi fulani ya uandishi na yeye abadili jina na kujimilikisha kuwa ni jasho la kazi alofanya. Ila unapokutana naye na kujua kazi imeibiwa na kumsaidia kama kapenda hizo kazi ajifunze hachukui siku nyingi anakimbia katika mafunzo hayo. Sababu ya kukimbia mafunzo hayo ni kuujua ukweli kuwa kazi hiyo sio rahisi kama alivyokuwa akidhani na kuanzia hapo hutambua kuwa kuandika au kuchambua kitabu si kazi ya kubeza wanaofanya hilo.

Tunaishi katika jamii ambayo inarahisisha mambo na kuchukulia vitu rahisi rahisi tu. Watu wengi hawathamini yale wanayofanya wengine kwa sababu hawajui namna hao watu wanavyopitia. Ni rahisi siku hizi kuona watu wanaomba bidhaa za vitabu zilizo katika nakala laini “softcopy” hata kwa kazi za wazawa wakiona ni jambo la waandishi hao kuwajibika kutoa bidhaa hizo kwa kila mtu. Si vibaya kushirikisha maarifa katika jamii ila jamii inayopuuza jasho la mtu ni jamii inayokosa kutambua hali wanazopitia watu wengine. Mfano uandishi wa kitabu ni mgumu sana na walio waandishi wanajua. Utatumia muda kuandika, kusoma sana na pengine kutumia pesa kukamilisha kitabu hicho. Ni maumivu makubwa ambayo mtu anayapitia ila wale wanaotaka kazi hiyo hiyo kwa urahisi hawajali wala kuweka uzito.

Tukianza kujifunza kuwa katika viatu vya watu wanapopitia hali mbalimbali katika maisha hatutakuwa watu wepesi kuongea ongea au kulaumu watu hao. Tunapojua kuwa hata sisi tungekuwa katika hali kama zao huenda tungeumia zaidi kuliko wao au tungeishia njiani kabisa. Tusiwe wepesi kusema mambo au kuyaona mambo kiwepesi wepesi hasa yanapotokea kwa watu wengine. Inapotokea watu wengine wanapitia hizo hali tuvae viatu vyao na kuona namna si mambo rahisi bali tunahitaji tuwatie moyo katika hilo waweze kuvuka.

Unaposikia jambo lolote lile kuhusu watu basi kabla ya kufanya chochote kile au kuiga mkumbo wa maoni ya watu wengine basi jifunze kutulia na kuwaza vipi kama ingekuwa ni wewe umepata hiyo hali ungefanyaje ?. Ukiwa unajiuliza hivi mara kwa mara maishani utajifunza kuwa kimya na kujua hali wanazopitia hao watu zikoje.

KOCHA   MWL.  JAPHET   MASATU ,

 ( WhatsApp +255 716 924136  ) , +  255  755  400128


 

Saturday, February 20, 2021

WAKATI UNAKWENDA KULALA USIKU , TAFAKARI SIKU ULIVYOIISHI.

Watu wengi tumekuwa na maisha ambayo tunakosa hata muda mzuri wa kutulia na kuangalia hatua zetu zilivyosogea na kufanya tafakari. Tunakosa kuyajua mengi yanayoendelea maishani mwetu hadi tunapokuja kugundua maisha yamefika sehemu mbaya ndo tunakumbuka kuwa tungekuwa na utamaduni wa kujichunguza mara kwa mara jioni huenda tungeanza kuona hatari inayokuja mbele yetu.

Wengi huwa hatuna utamaduni wa kuweka muda angalau dakika 30 kila jioni kujiuliza maswali namna siku zetu zilivyoenda na kufanya tathimini ya kesho itakavyokuwa. Jioni huenda zinapofika tayari tumechoka sana na shughuli za siku na hatukumbuki umuhimu wa kujifanyia tathimini. Wengine jioni wanaishia kuwa ni saa za kujiburudisha, kula na kustarehe kutokana na kazi za siku. Wanaokumbuka umuhimu wa kutenga muda kuangalia siku ilivyokwenda huenda ni wachache.

Umuhimu wa kuichunguza siku upo katika kutambua mabadiliko yaso kawaida ambayo huanza kujitokeza na kuwa rahisi kuyarekebisha. Unapokuwa na utaratibu wa kufanya tathimini kila siku lazima utagundua vitu fulani ambavyo kwa haraka utaviepuka ili isije kutokea madhara makubwa baadaye endapo vikiachwa au kuendelea kuchukuliwa kiwepesi. Wakati wa jioni unakupa kuona makosa yalojitokeza katika siku, unagundua ushindi ulofanikisha na unagundua maeneo ya kuyaboresha kwa siku zinazokuja.

Falsafa ya Ustoa inahimiza sana juu ya umuhimu wa tafakari za jioni na huwa zinajulikana kama “Evening meditation”. Kuwa ni tahajudi za jioni ambazo zinakupa picha ya kuangalia siku yako kama mchezaji na mtazamaji. Inakupa kuangalia yale uloyafanya, ulokosea na yepi ya kwenda kuboresha siku nyingine ikijitokeza. Wastoa hili wanahimiza ili uweze kuwa na udhibiti na usishangazwe na chochote maishani endapo kitatokea.

Sisi binadamu tuna mapungufu yetu ambayo hatuwezi kuyaona mpaka pale ambapo tunakuwa na wasaa wa kujitafakari, kujiuliza maswali na kutenga muda wa utulivu na kuyatazama maisha yetu. Tunapokuwa na tafakari tunagundua namna tusivyo imara katika matukio yanayojitokeza, wadhaifu katika tamaa za mwili au tusio na udhibiti wa hasira zetu pale ambapo tunatukanwa au kupishana kimawazo na wengine. Huwezi jua haya endapo hujipi wasaa wa kujitafakari hasa hasa muda wa jioni.

Dakika 30 ambazo utaanza kuzitenga kuanzia sasa na ukaweka uendelevu kila siku haijalishi mambo gani unapitia za kujitafakari itakuwa ni kujiwekea mazingira mazuri ambayo yatakusaidia kuyaelewa maisha yako kwa kina, kuishi kitoshelevu na zaidi kuishi bila kushangazwa na chochote katika maisha yako.

Dakika hizi zitenge katika mambo makubwa matatu. Moja ni kuandika mambo uloweza kuishi vizuri na watu au kukabiliana na tukio fulani. Pili ni kuandika mambo uloshindwa kufanya kama mwanafalsafa na Tatu andika njia ya kwenda kuwa mtu bora kutokana na yale ambayo ulishindwa na ulienda tofauti na misingi ulojiwekea. Unaweza kufanya hili zoezi ukiwa na sehemu ya kuandika, unaweza kufanya ukiwa eneo tulivu lisilo na usumbufu wowote au kelele. Kadri utakavyokuwa ukiendelea kufanya zoezi hili bila kuacha ndivyo utakavyokuwa unaweza kuona matokeo yake.

NA  KOCHA  MWL.  JAPHET  MASATU

WhatsApp  +255 716 924 136 /    ( + 255  755  400  128   )


 

JIANDAE KWA CHANGAMOTO / MATATIZO / MAGUMU UKIWA BADO UNZAO NGUVU SASA.

Aliyekuambia kuwa njia ya maisha itakuwa nyepesi huenda alikuficha ukweli kuhusu maisha yalivyo. Maisha ni njia yenye kukabiliana na magumu siku hadi siku. Kadri unavyoendelea kuishi na kuelekea uzee ndivyo magumu kuhusu maisha yanaweza kuonekana wazi wazi kabisa ikiwa maandalizi hayakuwepo. Uzee una changamoto zake na ni wakati ambao kinga za mwili zinakuwa dhaifu, mwili umechoka na ufanisi wa vitu vingi vinakuwa viko chhini. Uimara katika maisha ni muhimu sana ili kuhimilia yajapo magumu.

Maandalizi katika maisha yanahitajika tena zaidi wakati ambao mambo hayajawa mabaya au kuwa magumu. Maandalizi wakati mambo tayari ni mabaya au magumu si wakati ufao wa mapambano na watu wengi hushindwa na kukata tamaa nyakati kama hizi. Ijapo kuwa wengi wanajua umuhimu wa maandalizi ulivyo ila si wote wanachukua hatua za kujiandaa mambo yanapokuwa mazuri au rahisi. Kujiandaa kihisia, kiuchumi, kifikara na kiroho huwa na matokeo mazuri wakati mambo yapo shwari.

Kifalsafa tunajiandaa na magumu wakati ambao upo na nguvu zako za mwili, akili na hisia. Unajiandaa kwa magumu kwa kujaribu kuishi kama magumu yameshajitokeza. Hili unalifanya kwa kuthubutu kufanya vitu ambavyo utaweza kuhimili ukiwa nyakati ngumu. Hapa unafanya zoezi la kuruhusu kitu ulichokuwa unakihofia kwa kuanza kukifanyia mazoezi sasa. Zoezi muhimu ni kuishi ukiwa kama umepoteza kila kitu ulichonacho sasa au kuishi katika mazoezi ya kujinyima ingawa una kila kitu.

Jifunze kujinyima unapoweza kwa kuacha vitu ulivyokuwa unaweza kuvifanya. Una utajiri ila jifunze namna ukiishiwa inakuaje. Una watu wanaokuzunguka ila jifunze kuishi kama watu wote waliokuzunguka wameyapoteza maisha yao. Jifunze kujitegemea wewe mwenyewe. Jinyime na punguza kiasi unachokula licha una utajiri wa chakula. Fanya mazoezi haya angalau mara moja katika mwezi au miezi mitatu. Jinyime wakati mwingine kwa kujipumzisha kuwa katika mitandao ya kijamii na ishi kama haupo katika dunia ya kidijitali. Kujifunza haya endapo magumu yakijitokeza hayo maeneo hutashangazwa kabisa na hilo.

Jifunze kuishi nje na matarajio na fanya chochote kile bila matarajio yoyote yale. Fanya kazi na usitegemee pongezi, saidia mtu na usitegemee kusaidiwa, wainue wengine na usitegemee wengine wakuinue. Kujifunza namna hii ni kujiandaa endapo matarajio yako yakienda tofauti hutaumizwa hisia zako au maisha yako. Jiondoshe na matarajio kwa chochote kile na wakati mwingine tegemea mambo yanaweza kwenda vibaya. Kujiandaa huku ni kujiepusha na maumivu ya hisia pale kinyume na matarajio kunapojitokeza.

Unafanya haya mazoezi kujenga ujasiri na uimara zaidi ili yanapojitokeza magumu yoyote unakuwa tayari ulishafanya mazoezi hayo ya kutosha. Ikitokea mitandao ya kijamii inazimwa hutapata shida maana ulishajifunza kuishi pasipo mtandao, ikitokea chakula hakipo au ukame basi mwili ulishajifunza kuishi katika wakati mgumu wa kukosekana kwa chakula. Jifunze haya kila siku ili usishangazwe na chochote kile maishani. Usipokuwa imara magumu yakijitokeza yatakuumiza na kukuharibu.

NA   KOCHA   MWL.  JAPHET   MASATU

WhatsApp  + 255 716924136   /  +   (  + 255 755 400128  )